ELEKTRONİK KÖŞK

Sahilin arkasında gizli bir bahçe, o bahçenin içinde küçük bir köşk... Öyle bildiğiniz köşklerden değil ama; tek istediği size bir şeyler anlatmak.

19. yüzyıl sonlarında inşa edilen Azaryan Yalısı hem Sarıyer hem de Türkiye tarihinde önemli bir yerin adresidir. Batılılaşma döneminin özgün tarzını yansıtan bu görkemli yapı, ilerleyen yıllarda el değiştirince, Cumhuriyetin ilk hanımefendilerinden Sadberk Koç'un çabalarıyla bir müzeye dönüştürülür. Her ne kadar kendileri bunu göremeseler de, bugün Sadberk Hanım Müzesi'ni binlerce insan ziyaret etmektedir. Köşkleriyle, yalılarıyla meşhur Sarıyer ise, "Türkiye'nin ilk özel müzesi"ne ev sahipliği yaparak haklı bir gurura imza atmıştır. Ancak Sarıyer'in yaşadığı bir gurur daha vardır...

Geniş bir bahçeye sahip olan Azaryan Yalısı'nın ilk yıllarında, saray erkanından paşaların av köşkleriyle süslenen büyük bir koru alanından söz edilir. Belgrad Ormanı olarak bildiğimiz yeşili bol bu alanın bir kısmı, tıpkı Sadberk Hanım Müzesi gibi bir ilke imza atar; "Türkiye'nin ilk bitki müzesi"...

İlk yıllarında üniversiteye, yerli-yabancı bilim adamlarına canlı bir laboratuvar olarak hizmet veren Türkiye'nin ilk bitki müzesi Atatürk Arboretumu, 2000 civarındaki canlı bitki çeşidiyle bugün İstanbulluların ziyaret ettiği büyüleyici bir mekandır. İçeri adımınızı attığınız an sizi dinlendirmeye koyulur. Yeşilin tüm tonlarının arasından geçerken yaptığınız yürüyüşün sonunda, dünyanın öteki ucunda yetişen ve adını yeni öğrendiğiniz bir ağacın gölgesinde kitabınızı okurken size huzur verir. Göletteki ördekler ya da nilüfer yapraklarının etrafında dolaşan kaplumbağalar ise minik bir ekmek parçası atmanız için sabırlı bir bekleyiş içine girerler.

Eskisi gibi içinde av köşkleri yoktur Atatürk Arboretumu'nun. Ancak oradan ayrılırken küçük bir kulübe dikkatinizi çeker. Yaklaştığınızda, tadına doyulmaz bu gizli bahçe hakkında derli toplu bilgiler verme çabasında olan elektronik bir ekranla karşılaşırsınız. Onun adı, Avrupa dillerine Türkçe "köşk" sözcüğünden geçmiştir. Dokunmatik ekranıyla bilgilendirici bir platformdur. Asırlık köşkler kadar göz alıcı değildir. Görevi, doğayı bize anlatmak olan elektronik bir köşktür. Bir "kioks"tur sadece...